1905 – Nansens tredje ekspedisjon?
Landets fyrste store mediehending
Det er rett nok klart at feiringa av Fram-triumfen i 1896 var noko eineståande som landet knapt hadde opplevd før. Det var massiv oppslutning om triumfreisa langs kysten frå Tromsø til Kristiania, og i ein forstand var dette kanskje landets fyrste store mediehending.
Feiringa syner også at nasjonen som "førestilt", opplevd fellesskap hadde fått ein annan realitet i 1890-åra enn han hadde hatt tidlegare. Men for å forklare det bør ein heller feste merksemda på dei kommunikasjonsmessige føresetnadene som gjorde det mogleg - som telegraf, elektronisk nyheitsformidling og dagsaviser - enn på Fram-feiringa i seg sjølv.
Når det gjeld unionsoppløysinga, så er spørsmålet fyrst og fremst kva som gjorde ein ende på unionslojaliteten i Høgre. For å forklare det, kjem ein ikkje utanom den politiske historia. Den svenske statsminister Boströms "lydrikepunkt" i desember 1904 gjorde mykje meir for å fremje Venstres unionspolitikk enn Nansens eventyrlege nordpolsekspedisjon.
